Een gevoelig mens zijn en tegelijkertijd emoties verdringen
18 april 2021. Net als vele anderen, dacht ik dat ik mijn emoties altijd voelde en uitte. ‘Ik ben toch een gevoelig persoon?’, dacht ik dan. ‘Ik huil snel bij films, kan me goed inleven in een ander en deel mijn verdriet met mijn vriendinnen. Hoe kan ik emoties verdrongen hebben?’ Waar ik me op dat moment niet bewust van was, is dat het gaat om de dieper liggende emotie voelen en uiten. Een emotie kan verschillende lagen hebben, wat het vinden van ‘een dieper liggende emotie’ lastig kan maken. Soms denken dat we een emotie uiten, maar verdringen we een dieper liggende emotie tegelijkertijd. Zo kunnen we bijvoorbeeld boos zijn als onze partner geen tijd voor ons heeft, terwijl we verdringen dat we verdrietig zijn omdat we ons niet gezien voelen. Ook kunnen we ongelooflijk hard ons best doen op school of werk, zonder de onderliggende angst te voelen voor niet goed genoeg zijn en niet gewaardeerd worden als we niet genoeg werk leveren.
Welke emotie de verdrongen, dieper liggende emotie is, is afhankelijk van de situatie en de onvervulde behoefte op dat moment. Stressvolle situaties of situaties waarin je buiten proportioneel reageerde, zoals in eerdere blogs beschreven, kunnen je hierbij inzicht geven. Het voelen van een emotie begint namelijk bij een zintuigelijke waarneming in een stressvolle situatie. In deze situatie is er een bepaalde behoefte niet vervuld, die meestal te maken heeft met ‘niet gezien / gesteund / gewaardeerd’ voelen. Als gevolg hiervan kunnen we boosheid, zelfkritiek, angst ervaren, terwijl we eigenlijk verdrietig zijn. Wanneer we onze dieper liggende emotie (verdriet) niet voelen, wordt deze vaak onbewust vervangen door andere emoties zoals angst, zelfkritiek, boosheid of machteloosheid. Het verdringen van emoties, kan leiden tot een lichamelijke klacht, zoals aanhoudende pijn.
Het aangaan en voelen van dieper liggende, verdrongen emoties kan spanning oproepen. Veel mensen hebben aan het begin van de behandeling het idee dat het alleen maar erger wordt. Ze zijn bang dat ze hun emoties niet aankunnen. Echter is het belangrijk om ons te beseffen dat we nu we volwassen zijn onze emoties wel kunnen voelen en erkennen: er is geen gevaar meer. Onze emoties komen vaak voort uit onze jeugd: we hebben ze verdrongen omdat we ze in onze jeugd niet konden uiten. Maar de situatie is veranderd en de omstandigheden zijn anders, wat ervoor zorgt dat emoties niet meer bedreigend voor ons zijn. Daarbij is het goed om te beseffen dat emoties maar een korte tijd duren. Hoe hevig ze ook kunnen worden, ze zullen altijd weer afnemen. Na een hevige emotionele periode komt verlossing. Het maakt ons vrij, pijnvrij. Dus het is tijd om verdrongen emoties aan te gaan. In de komende blogs zal ik verschillende emoties die ik ervaren heb benoemen, ben jij er klaar voor?